Rodzaje whisky z różnych krajów

Jakie są rodzaje whisky z różnych krajów?

Whisky to jedna z najbardziej cenionych i zróżnicowanych kategorii alkoholi na świecie. Jej produkcja opiera się na destylacji zacieru z różnych rodzajów zbóż, a następnie leżakowaniu w beczkach. Różne metody produkcji whisky, w tym rodzaje użytych zbóż, proces destylacji oraz regiony takie jak Speyside i Islay w Szkocji, mają ogromny wpływ na końcowy produkt. Whisky, musi dojrzewać w dębowych beczkach przez co najmniej 3 lata, co przyczynia się do charakterystycznych smaków i aromatów. Chociaż whisky kojarzona jest głównie ze Szkocją i Irlandią, wiele krajów ma swoją unikalną tradycję i metody produkcji. Poniżej omawiamy wybrane z nich.

Whisky w zależności od kraju czy regionu bardzo różnią się od siebie ze względu na użyte surowce, metody produkcji, rodzaje beczek czy czas i warunki w jakich leżakowały. Inny jest nawet zapis tego alkoholu – na przykład Szkoci, Japończycy czy Kanadyjczycy piszą „whisky”, a Irlandczycy i Amerykanie „whiskey”.

Szkocja – Scotch whisky

Szkockie whisky to najbardziej cenione przez koneserów single malt, czyli destylaty pochodzące z jednej destylarni i wyprodukowane z jednego gatunku słodu. Popularne są też whisky blended, czyli mieszanki single malt i whisky zbożowych. Whisky szkocka jest przez co najmniej trzy lata.

Wyróżniamy następujące rodzaje szkockiej whisky:

• Single malt – produkowana w jednej destylarni z jęczmienia słodowego. Najbardziej ceniona przez koneserów. W czasie pozyskiwania whisky słodowej korzysta się z zesłodowanego jęczmienia, wody i drożdży. Single grain – może być produkowana z różnych zbóż w jednej destylarni.
• Single cask – pochodząca w całości z jednej beczki. To limitowane edycje. Single cask często jest butelkowana w postaci cask strength, czyli w mocy beczki.
• Blended malt (pure malt) – mieszanka różnych single malt.
• Blended grain – mieszanka różnych single grain. Jest to whisky produkowana przynajmniej z jednego rodzaju zboża innego niż słód jęczmienny – jak m.in. żyto, pszenica czy kukurydza.
• Blended Scotch whisky – kombinacja single malt i single grain. Mieszanina wielu rodzajów whisky słodowych i zbożowych.
• Whisky torfowa – w niektórych destylarniach torf jest używany do suszenia słodu, co nadaje whisky dymny smak.

Najpopularniejsze regiony produkcji

Szkocka whisky produkowana jest w różnych regionach, z których każdy charakteryzuje się unikalnym profilem smakowym.

• Najbardziej znany region, produkuje whisky o bogatym, słodowym smaku z nutami owoców i słodyczy.
• Whisky z tej wyspy są znane z silnie torfowych i morskich smaków.
• Duży region o różnorodnych smakach, od torfowych i morskich po lekkie i owocowe.
• Whisky z tego regionu są zwykle lżejsze i bardziej kwiatowe.
• Dawniej prężnie rozwijający się region, obecnie z niewielką liczbą destylarni. Charakteryzuje się solonymi i mineralnymi nutami.

Irlandia – Irish whiskey

Szkoci i Irlandczycy od lat nie mogą dojść do porozumienia, kto pierwszy produkował whisky. Irlandczycy twierdzą, że sztukę destylacji zgłębili irlandzcy mnisi, którzy następnie przywieźli ją do Szkocji. Według legendy nauczył ich tego Święty Patryk. Irlandzka whiskey musi być destylowana i dojrzewać w Irlandii, co podkreśla jej unikalny charakter i tradycję.

Klasyczna whiskey irlandzka jest destylowana trzykrotnie, a słód jest suszony bez torfu. Destylat jest gładki w smaku i łagodniejszy od szkockiego. Do wyboru jest kilka irlandzkich marek, które produkują whisky Single malt, single grain, blended czy single pot still. W procesie produkcji irlandzkiej whiskey używa się słodu jęczmiennego, co wpływa na jej wyjątkowy smak.

• Single malt – produkowana z jęczmienia słodowego w jednej destylarni.
• Single pot still – wyłącznie z irlandzkich destylarni, produkowana z mieszanki słodowanego i niesłodowanego jęczmienia. Ma bardziej zdecydowany smak, dzięki użyciu niesłodowanego jęczmienia.
• Grain whiskey – produkowana z dowolnych zbóż.
• Blended whiskey – mieszanka dwóch lub więcej z powyższych typów.

Inne kraje europejskie

Whisky jest obecnie produkowana w prawie każdym państwie Europy Zachodniej i Środkowej. Nawet Polska ma swoją whisky single malt. Czy wiesz, że próbowały ją produkować nawet polskie Polmosy w czasach komuny? Dziś można ją znaleźć w ofercie koncernu Kozuba i synowie.

Wśród innych europejskich destylarni warto wymienić m.in. St. Goerges w Anglii, Glann Ar Mor we Francji czy Teerenpeli w Finlandii. Dużo firm działa też w Niemczech, na przykład Slyrs.

Stany Zjednoczone – American whiskey żytnia oraz bourbon

Nie ma wątpliwości, że sztuka przyrządzania whiskey przyjechała do USA ze szkockimi i irlandzkimi imigrantami. Mieszkali oni w stanach Pensylwanii i Wirginii, które obfitują w kukurydzę. Rozkwit produkcji tego napitku nastąpił w XIX wieku. Jednak w 1919 roku drastycznie ograniczono produkcję alkoholu, wprowadzając prohibicję. Z czasem stolicą amerykańskiej whisky stało się Kentucky.

Amerykańska whiskey znacznie różni się od innych. W trakcie procesu destylacji wykorzystywane są aparaty destylacyjne kolumnowe. Poza tym minimalny okres leżakowania to tylko 2 lata (np. w Szkocji 3 lata). Destylat leżakuje jedynie w świeżych, opalonych beczkach. Amerykańska whiskey żytnia musi zawierać co najmniej 51% żyta w składzie zacieru, co nadaje jej charakterystyczny owocowy i pikantny smak.

• Bourbon – co najmniej 51% kukurydzy w składzie zacieru, leżakuje w nowych, wypalanych beczkach z dębu amerykańskiego.
• Tennessee whiskey – odmiana bourbonu, dodatkowo filtrowana przez węgiel drzewny przed leżakowaniem.
• Wheat Whiskey – pszeniczna, musi zawierać co najmniej 51% pszenicy w zasypie.
• Rye whiskey – w składzie zacieru jest co najmniej 51% żyta.
• Corn whiskey – musi zawierać co najmniej 80% kukurydzy w składzie zacieru.

Kanada – Canadian whisky

Kanadyjczycy także zawdzięczają produkcję whisky imigrantom ze Szkocji oraz Irlandii. Większość destylarni whisky znajduje się w rejonie Wielkich Jezior w Ontario i na południu Quebecu. Kanadyjska whisky to przede wszystkim whisky blended. Jest łagodna, delikatna w smaku. Najpopularniejsi producenci to Canadian Club i Crown Royal.

Często nazywana jest „rye whisky”, chociaż nie musi zawierać żyta. Charakteryzuje się łagodnym i owocowym profilem smakowym. Popularność single malt sprawiła, że opracowano też pierwszą kanadyjską wersję tego trunku – Glen Breton. Dostępne są także cask strenght i single cask w kraftowych destylarniach.

Japonia – Japanese whisky

Ten trunek jest inspirowany tradycją szkocką, ale z japońskim akcentem. Japońskie destylarnie eksperymentują z różnymi rodzajami słodów, beczek i technikami produkcji. W ten sposób powstają unikalne i cenione na świecie trunki. Inspirowali się osiągnięciami najlepszych, czyli szkocką whisky. Już w wielu branżach Japończycy udowodnili, że są perfekcyjnymi… kopistami.

Whisky japońska kopiuje wzorce szkockie. Japończycy też destylują dwa razy i wykorzystują torf. Jaka jest krótka historia japońskiej whisky? W 1918 roku Masataka Taketsuru pojechał do Glasgow na studia. Tam zgłębiał tajniki produkcji, będąc na stażu w destylarniach.

Wrócił z dyplomem i wiedzą, rozpoczął pracę u Shinjiro Torii, założyciela koncernu Suntory. Otworzyli pierwszą w Japonii destylarnię whisky – Yamazaki. Wkrótce Taketsuru założył własną firmę i destylarnię Yoichi, cenioną do dziś. Whisky z obu tych destylarni bardzo przypomina klasyczne szkockie whisky. Poza tym działa koncern browarniczy Kirin i kilka destylarni niezależnych.

Co jednak wyróżnia japońską whisky? Klimat Japonii jest łagodniejszy i wyróżnia się większymi wahaniami temperatury. Co więcej, destylat leżakuje w beczkach z japońskiego gatunku dębu Mizunara, co wpływa na smak i aromat. Część producentów chętnie podejmuje różne próby i eksperymenty, aby uzyskać unikalne trunki.

Indie – Indian whisky

Często produkowana z melasy trzcinowej. Niemniej popularność whisky słodowych rośnie. Ze względu na klimat, whisky w Indiach dojrzewa szybciej, nabierając intensywnych aromatów w krótszym czasie.

Inne kraje i kontynenty, takie jak Australia, Tajwan czy Szwecja, także wkroczyły na scenę światowej whisky, wprowadzając swoje unikalne interpretacje tego klasycznego trunku. Każdy region wnosi coś wyjątkowego do mozaiki smaków i aromatów. Dla miłośników whisky odkrywanie tych różnic stanowi ucztę dla zmysłów.

Whisky jest produkowana od lat w rejonach, które uznamy za egzotyczne. Mimo że nie brakuje renomowanych producentów ze Szkocji, Irlandii czy Stanów Zjednoczonych, kolejne destylarnie są nawet w Bhutan, Pakistanie, Meksyku czy RPA.